Hacamatın Tarihçesi

---

Arapça kökenli bir kelime olarak hacamat ‘emmek’ anlamı taşımaktadır. Kelime kökeni doğrultusunda kullanılan hacamat, kandaki toksinleri emen ve bu yolla vücuttan atan, kan dolaşımını hızlandıran, kılcal damarlardaki kirli kan için gerçekleştirilen ve kan damarlarındaki tıkanmaları açmak için kullanılan bir uygulama olarak karşımıza çıkmaktadır.

Hacamat uygulaması, vücudun belli başlı bölgelerine kupalar yerleştirilerek, bazı uygulamalarda küçük kesiler yapılarak gerçekleştirilmektedir. Genellikle sırt, omuz ve kafa bölgesine uygulanan, deride bir kesi oluşturularak gerçekleştirilen negatif basınç uygulaması düzeneğiyle kanın emilmesi amaçlanmaktadır. Aynı doğrultuda, kuru hacamat adı verilen ve deride kesi yapılmadan gerçekleştirilen negatif basınç uygulamaları da söz konusudur.

Hacamat uygulaması, ortalama beş bin yıllık bir tarihçeye sahiptir. Tarihte bilinen en eski tıp metinleri olarak geçen Eber Papirüsleri’nde (M.Ö. 1550), hacamat uygulamasından bahsedildiği gözlemlenebilmekte, Mezopotamya uygarlıklarında önemli bir tedavi yöntemi olarak kullanıldığı bilinen hacamat yöntemiyle ilgili Hipokrat M.Ö. 460-377 yıllarında bilgiler vermektedir.

20. yüzyıllarda, modern tıbbın gelişmesi ve ilaç tedavisine ağırlık verilmesi doğrultusunda daha az uygulanmaya başlanan hacamat tedavisi, günümüzde tamamlayıcı ve geleneksel tıbbın daha sık tercih edilmeye başlamasıyla birlikte daha çok araştırılan ve uygulaması daha sık gerçekleştirilen bir işlem olarak karşımıza çıkmaktadır.

Vücutta, boyun ve bıngıldak dışında bütün bölgelere hacamat uygulaması gerçekleştirilebilmektedir. Bıngıldak, başın tepe noktasında bulunan çukurluğa verilen addır.

Hacamat uygulamasının en faydalı sonuçlar verdiği bölgeler ise, iki kürek arasının 10 cm üstü, iki kulak arası ve kalbin arası olarak bilinmektedir.

Kulak arkasına yapılan hacamat uygulamalarında, kişide meydana gelen kulak rahatsızlıkları, sinüzit, boğaz hastalıkları, baş ağrısı, migren, karaciğer ve safra kesesi hastalıkları gibi durumların tedavisi amaçlanmaktadır.

Kalbin arka bölgesine uygulanan hacamat ile, akciğer rahatsızlıkları, safra problemleri, tansiyon, panik atak, bağışıklık sistemi rahatsızlıkları gibi durumların tedavisi amaçlanmaktadır.

Karaciğer arkasına gerçekleştirilen hacamat uygulamaları ile, karaciğerin temizlenmesi, safra taşlarının tedavisi, halsizlik, tansiyon, kolesterol gibi rahatsızlıkların ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır. Karaciğerin vücuttaki görevini sağlıklı şekilde yerine getirememesi sonucu, kişide halsizlik ve yorgunluk meydana gelmektedir. Hacamat tedavisi, günün 8 ya da 10 saatini uyuyarak geçirdiği halde yorgun ve hisseden kişilerde, karaciğerin yeniden sağlıklı şekilde çalışmasını sağlamak amacıyla tavsiye edilmektedir.

Kalp ve karaciğer arkasına yapılan hacamat uygulamalarının tansiyonu düşürücü ve vücudun tansiyon dengesini sağlayıcı etkisi olduğu ifade edilmektedir.

Omurilik yanlarına yapılan hacamat uygulamalarında, kişide sırt bölgelerinde meydana gelen ağrıların tedavisi, ayak ve bacak uyuşmaları sorunlarının ortadan kaldırılması amaçlanmaktadır.

Diz ve baldırlarda uygulanan hacamat işlemi, kişinin yaşamında çeşitli olumsuzluklar oluşturan romatizma hastalıklarının ve varis gibi problemlerin tedavisini amaçlamaktadır.

Omuz bölgesine yapılan hacamat uygulaması, kişide oluşan boyun kireçlenmesi, boyun fıtığı, kol ve omuzlardaki romatizma, tansiyon, akciğer hastalıkları, kireçlenme, halsizlik, uyuşma, baş dönmesi, baş ağrısı gibi durumların yanı sıra, saç dökülmesi ve kepek sorunları için gerçekleştirilmektedir.

Kürek kemikleri hizasına yapılan hacamat uygulaması, sürekli yorgunluk gözlemlenen hastalara uygulanmaktadır. Kürek kemikleri arası ve aşağısına yapılan hacamat uygulaması ile, baş ağrısı ve migren gibi sorunların tedavisi amaçlanmaktadır. Kürek kemikleri arasına yapılan hacamat uygulamasının kişide tansiyonu dengeleyici etkisi olduğu ifade edilmektedir.

Bel fıtığı ve bel ağrısı sorunu yaşayan kişilerde, kuyruk sokumu bölgesinin üst kısmına sağ ve sol bölgelerden olmak üzere hacamat işlemi uygulanmaktadır.

Böbrek hizasının arka ve ön taraflarından gerçekleştirilen hacamat uygulamasıyla, kişide ortaya çıkan böbrek rahatsızlıklarının tedavisi amaçlanmaktadır.

İltihaplı eklem rahatsızlıkları bulunan kişilerde, karaciğer arkası, kürek kemikleri arası ve vücutta ağrı oluşturan bölgelere hacamat uygulaması yapılmaktadır.

Eski çağlardan beri uygulanmakta olan hacamat tedavisi sırasında kullanılan kupa ya da bardaklar söz konusudur. Hacamat uygulamasında kullanılan bardaklar şunlardan oluşabilmektedir;

• Bambu
• Çömlek
• Cam
• Silikon

Çin tedavi yöntemlerinde gerçekleştirilen hacamat uygulamalarında, öncelikle tedavi için belirlenen alana kesiler yapılmaktadır, ardından ise negatif basınç düzenekleri bulunan kupalar yerleştirilmekte ve bu yöntem yaş hacamat uygulaması olarak adlandırılmaktadır.

Arap toplumunda yapılan hacamat uygulamalarında ise, öncelikli olarak kupalar belirlenmiş alanlara yerleştirilmekte, negatif basınç düzeneğiyle derinin kabarması sağlanmakta, yaklaşık 5 dakika sonra kupalar alınarak bu bölgelere kesiler oluşturulmakta, ardından tekrar yerleştirilen kupalar ve oluşturulan negatif basınç yoluyla sıvının dışarı atılması sağlanmaktadır.